Propolis nedir?
Arıcılar arasında preboli ya da arı zamkı olarak da bilinen propolis, arıların kovan içinde yer alan peteklerin sterilizasyonunu sağlamak, dışarıdan gelen böcek, mantar, bakterilere karşı kovanı korumak, bal peteklerini onarmak ve güçlendirmek için kullandığı bir üründür.
Arılar, propolisi üretmek için başta iğne yapraklı ağaçlar olmak üzere pek çok bitkinin gövde, yaprak, tomurcuk ve nektarlarından elde ettiği maddeleri, kendi salgılarıyla biyokimyasal değişime uğratırlar. Propolis, antibakteriyel özelliği sayesinde kovanın hijyenini sağlamak ve reçinemsi özelliğiyle de kovanın savunmasını güçlendirmek için de kullanılır. Çoğunlukla koyu kahverengi olan propolisin rengi, toplandığı bölgeye göre şeffaf, kırmızı, sarı ve yeşil renklerde olabilir. Zengin bir içerikten oluşan propolis, tarih boyunca insanlar tarafından ilaç olarak kullanılmıştır.
Propolisin faydaları nelerdir?
- Bağışıklık sistemini destekler.
- Hastalık etkenlerine yönelik vücut direncinin yükseltilmesi amacıyla kullanılabilir.
- Antioksidatif etki açısından propolis diğer arı ürünleri arasında en yüksek etkiye sahiptir.
- Soğuk algınlığından korunmak amaçlı alınabilir.
- Akne ve uçuk için haricen kullanılır.
- Bademcik iltihabı, farenjit, larenjit için etkilidir.
- Ağız ve boğaz mukozası sorunları için hem oral olarak hem de gargara biçiminde kullanılır.
- Diş eti hastalıklarına karşı korucuyucu özelliktedir.
- Bioflavonoidler bakımından zengindir.
- Yapılan araştırmalar bu maddenin ülserler, iltihaplı hastalıklar ve yanıklar için olumlu etkileri olduğu sonucunu ortaya koymuştur.
- Japon Kanser Araştırma kurulu tarafından 1991 düzenlenen toplantıda propolisin anti-kanser etkisiyle ilgili tebliğ sunulmuştur.
- Amerikada yapılan bir araştırmada propolisteki caffeic asit esterlerinin bağırsaktaki kanserli hücrelerin büyümesini inhibe edici özellikte olduğu görülmüştür.
- Yaraların iyileşmesinde hücre yenileyici olarak etkilidir.
- Mikroptan arındırıcı, bakteri üremesini durdurucu, iltihap giderici, mantarlara karşı etkili ve kas gevşetici etkileri vardır.
- Bakterilere karşı etkisi galangin, pinosembrin, kafeik asit ve ferulik asit içeriğinden, virüslere karşı etkisi kafeik asit, kersetin ve luteolinden, mantarlara karşı etkisi de pinobanksin, pinosembrin, kafeik asit, benzil ester, sakuretin ve pterostilbene ‘den kaynaklanmaktadır.
- Prostaglandinleri üreten enzimleri bloke edici özelliğiyle anti iltihapsal etkinliğe sahiptir.
Propolis nasıl kullanılır?
Propolis damla suda çözünür özellikte değildir. Bu yüzden, bal, yoğurt, pekmez veya bir parça ekmeğin üzerine damlatılarak tüketilmesi tavsiye ediliyor. Bu ürünün özellikle kulak burun boğaz, bademcik iltihabı, mevsimsel alerji, ağız yaraları vb. durumlarda kullanımı daha etkili oluyor. Suda çözünür özelliği varsa bu özelliğinden dolayı doğrudan su, süt, meyve suyu vb. içeceklere damlatılarak tüketilebilir.
Propolis kovanı nasıl koruyorsa; ürün içerisine girdiğinde de ürünü koruyor. Raf ömrü boyunca ürünlerin bozulmadan kalmasını sağlayan madde; propolis. Kahvaltılarda, öğün aralarında çocuğunuza dilediği kadar bu ürünlerden verebilirsiniz, siz kendiniz de tüketebilirsiniz.
Sıkça Sorulanlar
Propolis ham halde tüketilebilir özellikte değildir. Ham propolisi vücudumuz yalnızca %2 oranında sindirebilmektedir. Propolisin insan tüketimine uygun hale getirilmesi için mutlaka ekstrakte edilmesi yani özütlenmesi gereklidir. Özütleme işleminde propolisin içerisindeki balmumu vb. safsızlıklar uzaklaştırılarak propolise antioksidan, antibakteriyel vb. özellikleri kazandıran yararlı bileşenler ekstrakte edilir. Bu özütleme işleminin mutlaka uzmanlar tarafından uygun koşullarda yapılması gereklidir.
Propolisin yaz kış düzenli kullanımı tavsiye edilmektedir. Yaz aylarında da havuzdan gelebilecek mikroplar ve klimadan kaynaklanabilecek rahatsızlıklara karşı bağışıklığımızı güçlü tutmamız gerekiyor. Her gün düzenli olarak, yetişkinlerin günde 20 damla, çocukların ise 10 damla tüketmesi tavsiye edilmektedir.
6. aydan itibaren günde 1 damla ile vermeye başlayabilirsiniz. 6.aydan itibaren her ay 1 damla arttırarak kullanmaya devam edebilirsiniz. Alerjisi olup olmadığını anlamak için bileğinin iç kısmına bir damla damlatıp, 15 dakika bekleyin, herhangi bir kızarıklık, kaşıntı, tahriş vb. belirtiler yoksa kullanmaya devam edebilirsiniz.
