Kimyon
Kimyon, bilimsel adı Cuminum cyminum olan bitkinin baharat yapılan tohumlarıdır. Özellikle Akdeniz ve Güneybatı Asya’daki mutfaklarda sıklıkla kullanılır. Ayrıca eski çağlardan beri şifalı bir bitki olarak kullanılmıştır. İçerisinde A, C, E ve K vitaminleri ve tiamin, niasin, folat gibi mineraller de bulunan kimyonun faydaları, yan etkileri ve zararları nelerdir?
Kimyon, maydanozgiller ailesine mensup bir bitkidir. Mayıs ile Haziran ayları arasında çiçeklenir. Çiçekleri, beyaz ve açık pembe renktedir. Kimyon bitkisi, 40-60 santimetre uzunluğa erişebilir. Yaprakları parçalı ve tüysüzdür. Meyveleri temmuz gibi olgunluğa erişir.
Kimyonun, keskin bir tadı vardır. Kimyonun anavatanı Doğu Akdeniz ve Ortadoğu’dur. Kimyon, Kuzey Afrika, Ortadoğu, Çin, Hindistan, Meksika, Türk mutfaklarında geniş yer tutar. Kimyon, özellikle et yemeklerinde, salatalarda kullanılır.
Kimyon; sindirime yardımcı olma, bağışıklık kazandırma, cilt bozukluklarını ve uykusuzluğu tedavi etme, anemi, kanser, astım ve bronşit gibi solunum bozukluklarının tedavisi gibi pek çok faydası bulunuyor.
Kimyonun faydaları nelerdir?
- Sindirimi kolaylaştırır, kimyon tükürük bezlerini uyarabilen ve sindirim sürecini kolaylaştırmaya yardımcı olan yüksek miktarda timol ve diğer esansiyel asitlere sahiptir. Bu nedenle, hazımsızlık sorunu yaşayan kişiler için kimyon çayı içmesi tavsiye edilir. Su kaynatılıp içine kimyon tohumu eklenir. Yaklaşık 5 – 8 dakika sonra süzülür ve içilir.
- Kan basıncını düzenler, kimyon, zengin bir potasyum kaynağıdır. Potasyum yeni hücrelerin üretimine yardımcı olur ve kan basıncını düzenler. Kardiyovasküler hastalıklar riskini önlemek için, beslenme uzmanlarının günlük olarak aç karnına bir bardak kimyon suyu içmeleri tavsiye edilir.
- Kanserle savaşır, kimyonda aktif bir bileşik olan cuminaldehid, tümör hücrelerinin büyümesini geciktirdiği bulunmuştur. Ayrıca, bu tohumlar çeşitli anti-kanserojen maddeler içerir. Göğüs ve kolon kanserinin tedavisine yardımcı olur.
- Soğuk algınlığı, kimyon tohumunun anti-fungal, anti-inflamatuar ve anti-bakteriyel özellikleri soğuk algınlığını etkili bir şekilde tedavi eder. Kimyon tohumlarında bulunan birçok bileşik, kasları yatıştırır ve bağışıklığı artırır; böylelikle vücudu soğuk algınlığına neden olan enfeksiyonlara karşı korur.
- Anemiyi önler, kimyon tohumlarındaki demir içeriği anemi tedavisinde yardımcı olur. 100 gram kimyon tohumu yaklaşık 11.1 gram demir içerir. Hemoglobin üretiminde vücuda yardımcı olur. Kadınlara düzenli olarak kimyon almaları tavsiye edilir.
- Hamilelik ve anne sütünü artırır, bebek bekleyen bir anne adayı iseniz, günlük diyetinize kimyon tohumu ekleyin. Anne ve fetusun demir ihtiyacını sırasıyla karşılayacaktır. Kalsiyum içeriği emziren kadınlarda sütün salgılanmasına yardımcı olur. Kimyon kaynatılıp balla karıştırılarak içilir.
- Bağırsak sisteminde daha fazla enzimin salgılanmasına neden olan yüksek lif içeriğine sahiptir. Gastrit, gaz ve iltihaplara iyi gelir. Ayrıca ciddi sindirim sistemi problemlerinin iyileşmesinde yardımcı olur. Kimyonun yüksek laksatif güce sahip olduğuna inanılır. Bu nedenle, faydalarını elde etmek için, kimyon tohumunu kaynatarak hazırlayacağınız çayın içine bal ekleyerek yudumlayın. Kabızlık problemini önlemek için kavrulmuş kimyon tozunu balla birlikte tüketin.
- Uykusuzluk tedavisi, kimyon tohumlarında ki yüksek melatonin içeriği insanların uykusuzlukla savaşmasına yardımcı olur. Uyumadan önce kimyon tohumu ve ardından bir muz tüketin. Muz ve kimyon bileşikleri arasındaki kimyasal reaksiyon, uykusuzluk probleminin tedavisiyle sonuçlanır.
- Hafızayı güçlendirir, Riboflavin, vitamin B6, zeaksantin ve niasin gibi kimyon tohumlarındaki mineraller, belleği arttırmak için mükemmeldir. Ayurveda’da kimyon tohumları, amnezi tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Diyabet tedavisi, çeşitli araştırmalarla, kimyonun düzenli tüketiminin hipoglisemi’yi azalttığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, kimyon tohumları ilaçlarla birlikte diyetinize dahil edin.
- Solunum bozukluğunu önler, kimyondaki aromatik esansiyel yağların ve kafein içeriğinin zenginliği, vücut üzerinde anti-konjestif etkiler verir ve solunum bozukluklarının tedavisine yardımcı olur. Solunum sisteminde birikmiş olan mukus ve balgamı gevşetir. Böylece solunum işlemini kolaylaştırır.
- Astımla savaşır, kimyon tohumu inflamatuar süreçleri ve astıma neden olan diğer meditatörleri azaltan thymoquinone içerir ve bu da kimyonun bir bronkodilatatör olarak hareket etmesini sağlar. Bu özelliğinden dolayı astım ataklarının daha hasarsız ve hızlı geçmesine yardımcı olabilir. Nefes darlığına iyi gelir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir. Kimyonda yüksek miktarda A vitamini, C vitamini, demir ve diğer esansiyel yağları vardır. Bu vitaminler ve mineraller, bağışıklık sistemini iyileştirmek için insan vücuduna farklı şekillerde yardımcı olur.
- Kimyon, vücutta toksik maddelerin azaltılmasında karaciğere yardımcı olan sindirim enzimleri üretir.
- Metabolizmayı hızlandırır. Kimyon tohumları, vücuttaki besin emilimini arttırır. Metabolizmayı hızlandırır.
- Obezite insanların karşı karşıya kaldığı büyük bir sorundur. Bu baharat, yemeklere eşsiz bir lezzet katıyor. Salatalara ve haşlanmış sebzelerin üzerine kimyon serpin. Hem lezzetlendirmiş hem de sağlık yararları elde edersiniz.
- Kaşıntıyı önler. Kimyon tohumu kolayca cilt kaşıntısını önler. Sadece kimyon tohumlarını 15 ila 20 dakika suda kaynatın ve soğumaya bırakın. Şimdi kaşıntılı deriden kurtulmak için bu suyla banyo yapın. Ayrıca cilt döküntülerini de önler. Rahatlamak için haftada iki kez bunu yapın.
- Menstrual döngüyü düzenler. Kimyonun düzenli tüketiminin adet döngüsünü düzenlediği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
- Sperm sayısını iyileştirir. Kimyon, cinsel sağlığın iyileştirilmesine yardımcı olan potasyum ve çinko içerir. Bu tohumlardaki çinko bileşeni, sağlıklı sperm üretimini uyarır. Ayrıca, kimyon çayı da doğurganlık oranını artırır.
- Ağrı kesicidir. Kimyon, soğuktan kaynaklanan kasılma, kulunç ve romatizma ağrısını geçirir. Kimyon, bal ve sirke ile karıştırılıp içilir.
Kimyon çayı nasıl yapılır?
10 tane kimyon tohumunu 2 su bardağı su ile kaynatınız. Tatlandırmak için içerisine biraz karabiber ekleyiniz. C vitamini etkisi olan bu çay kış hastalıklarına karşı bünyenizi güçlendirir.
Kimyonun zararları nelerdir?
Aşırı kimyon tüketimi aşağıdaki şiddetli yan etkilere sebep olabilir.
- Mide ekşimesi
- Aşırı geğirme
- Uzun süreli kullanımda böbrek ve karaciğer hasarı
- Zihinsel bulanıklık, mide bulantısı ve uyuşukluk gibi narkotik etkiler
- Diyabet hastalarında düşük kan şekeri seviyesi
- Baş dönmesi
- Karın ağrısı
- Deri döküntüsü gibi alerjik reaksiyonlar
