Böğürtlen, yol kenarlarında, tarlaların arasında veya yol kenarlarında sıkça görülebilen, insan sağlığı için son derece faydalı, mineral ve vitamin kaynağı bakımından oldukça zengin olan bir bitki türüdür.
Ham olan meyveleri kırmızı renklerde olup olgunlaştıkça rengi siyahlaşmaktadır. Görünüş olarak çileğe benzemektedir. Meyvenin bitkisi dikenli bir yapıya sahiptir ve yol kenarlarında bahçelerdeki çitlerde sıklıkla görülmektedir. Meyvesi C vitamini bakımından oldukça zengindir. Böğürtlenin meyvelerinin olgunlaşma dönemleri mayıs sonlarına doğru başlayıp, Ağustos ayına kadar devam etmektedir.
Böğürtlen, vücuda zararlı olan maddelerin temizlenmesi için çok faydalıdır. Vücut için oldukça etkili bir antioksidan kaynağıdır. Tansiyon rahatsızlığı olanların düzenli kullandıklarında tansiyonlarını düşürdüğü tespit edilmiştir. Yorgun olan ve halsizliği bulunan vücudu dinlendirir, güçlendirir.
İdrar rahatsızlığı olan kişilerde, idrar söktürücüdür ve kabızlığa çok iyi gelmektedir. Ham olan yani tam olgunlaşmamış olan böğürtlenler de ishal kesici özelliğe sahiptir. Bunun yanında böğürtlen yendiğinde gözlere üzerinde olumlu faydaları vardır. Ayaklardaki şişkinliğe iyi gelmektedir. Bunlar böğürtlenin sayısız faydalarından bazılarıdır.
Böğürtlenin faydaları nelerdir?
- Böğürtlen ve yaprağının bünyesinde bulunan antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirip, kansere karşı vücudu koruyucu etkisi vardır.
- Böğürtlen ve yaprağı bademciklerdeki, ağızdaki, dildeki ve diş etlerindeki iltihapları çayıyla gargara yaparak kullanabilirsiniz.
- Böğürtlen ve yaprağı iyi bir idrar söktürücü olup, toksin arttırıcıdır.
- Yüksek tansiyonun düşmesinde de yardımcıdır.
- Böğürtlen ve yaprağı göz rahatsızlıklarına da iyi gelir.
- Mesanede oluşan taşların düşürülmesini sağlar.
- Bayanlardaki akıntıların giderilmesinde ve adet kanamalarının azalmasını sağlamaktadır.
- Böğürtlen ve yaprağı dışarıdan kullanımında da ağrı kesici etki gösterir.
- Yanıklara ve basura iyi gelir. Böğürtlenin taze yapraklarının lapasını yaparak rahatsız bölgeye uygulanarak tedavi edilir.
- Böğürtlenin kökünü kaynatarak suyunu içerseniz. Kan şekerini düşürücüdür.
- Yaşlılığın sebep olduğu hafıza kaybını engeller.
- Böğürtlenin suyunu sıkarak içerseniz amele de yararlıdır. Sıkılan suyu bekletilmeden içilmelidir, aksi takdirde sirkeye döner.
- Böğürtlen ve yaprağı ayaklardaki yorgunluğu giderir.
- Böğürtlen ve yaprağı cildinize de gerginlik ve parlaklık kazandırır.
- Solunum yolları rahatsızlıklarına oldukça faydalıdır.
Böğürtlen nasıl tüketilir?
Böğürtlen tüketmenin birçok farklı yolu vardır. Taze olarak, dondurularak, reçel yapılarak, sos haline getirilerek, çayı demlenerek tüketilebilir. Taze olarak tüketilecekse koyu siyah böğürtlenler seçmeye özen gösterilmelidir. Morumsu – kırmızımsı böğürtlenler olgunlaşmadığı için tüketmeye uygun değildir, tüketilirse bağırsak sorunlarına yol açabilir.
Böğürtlenin zararları nelerdir?
- Kanser tedavisi olmuş veya olan kişiler kesinlikle böğürtlen yaprağı veya kökünden yapılmış çaylardan kaçınmalıdır. Çünkü özellikle böğürtlenin yaprak ve köklerinde bol miktarda bulunan tanen, tümör gelişimine katkıda bulunabilir.
- Böbrek taşlarına duyarlıysanız böğürtlen tüketimini en aza indirmelisiniz çünkü içeriğindeki oksalatlar bu taşların üretimini artırabilir.
- Bazı insanlarda alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu yüzden yedikten sonra el, ağız veya dudaklarınızda şişlik veya kaşıntı hissederseniz hemen yemeyi bırakın!
- Çok fazla miktarda böğürtlen yaprağı ya da kökü çayı içmek, vücuttaki çok sayıda tanenin aşırı derecede yükselmesine ve mide bulantısı ve kusma gibi mide komplikasyonlarına neden olabilir.
- Böğürtlen kökü ve yaprağı çayı, kolit gibi kronik gastrointestinal problemlerden muzdarip bireylere önerilmez.
- Hamile ve emziren anneler, normal miktarlarda böğürtlen meyvesi yiyebilir, ancak böğürtlen yaprağı çayından kaçınmalıdır. Ayrıca 24 aylıktan küçük çocuklara da böğürtlen yaprağı çayı verilmemelidir.
